جغرافی سیاسی

طبق قانون اساسی، ایران به چند استان، هر استان به چند شهرستان (شهر بزرگ) و  شهر، هر شهر به چند بخش، هر بخش به چند دهستان و هر دهستان به چند ده تقسیم  می شود.

اداره هر استان به عهده ی استاندار، اداره ی هر شهرستان  به عهده فرماندار،  هر شهر به عهده ی یك شهردار، هر بخش را بخشدار، هر دهستان را دهدار و هر ده را دهبان سرپرستی می كند.

بر اساس سرشماری سال ۱۳۷۵ خ . جمعیت شهرستان تهران ۶۸۵۰۰۰۰ نفر، مشهد ۱۸۸۰۰۰۰ نفر، اصفهان ۱۲۶۰۰۰۰ نفر، تبریز ۱۱۹۰۰۰۰ نفر، شیراز ۱۰۵۰۰۰۰ نفر، اهواز ۸۰۴۰۰۰ نفر و قم ۷۷۷۰۰۰ نفر بود. 

پس از برقراری مشروطه در ایران، برای اولین بار ایران به چهار ایالت تقسیم شد. ایالت آذربایجان، ایالت فارس، ایالت خراسان و ایالت كرمان و بلوچستان. این تقسیم بندی پس از یك سال به ۳۸ ایالت رسید.  سال ۱۳۱۶ خ . با تقسیم بندی جدید، ایران به ۲۸ استان، ۲۸۲ شهرستان و شهر و ۷۴۱ بخش تقسیم شد.

نام استانها و شهرهای ايران در حال حاضر چنين است :

مركز استان (شهرستان ) نام استان    مركز استان(شهرستان) نام استان
شیراز فارس   تبریز آذربایجان شرقی
 قزوین  قزوین     ارومیه آذربایجان غربی
 قم  قم     اردبیل  اردبیل 
 سنندج كردستان   اصفهان اصفهان
كرمان  كرمان   ایلام  ایلام
كرمانشاه  كرمانشاه   بندر بوشهر بوشهر
 یاسوج كهكیلویه و بویر احمد   تهران تهران 
 گرگان گلستان    شهر كرد چهار محال و بختیاری
 رشت  گیلان     بجنورد خراسان شمالی 
خرم آباد  لرستان    مشهد  خراسان رضوی
 ساری مازندران   بيرجند خراسان جنوبی
 اراك مركزی   اهواز خوزستان
بندرعباس هرمزگان    زنجان   زنجان
همدان همدان     سمنان   سمنان
 یزد  یزد    زاهدان سیستان و بلوچستان