جغرافی اقتصادی

 بارندگی - غیر از شمال - در بقیه ی قسمت ها منظم و متعادل نیست. در بهار و زمستان باران یا برف می بارد ولی در تابستان كه احتیاج بیشتری به بارش برای كشاورزی هست، ریزش منظم نیست.  در بیشتر قسمت ها هنوز كشت دیمی انجام می شود كه بازده خوبی ندارد.

كاریز یا قنات راه دیگری برای آبرسانی در ایران است. كاریز از حدود ۳۰۰۰سال پیش در ایران حفر می شده است.  بدون قنات، شاید شهرهای تهران، تبریز، همدان، قزوین، كاشان، یزد، شیراز و یا كرمان هیچ گاه به وجود نمی آمد. ساخت كاریز و نگهداری آن خرج زیادی دارد. كاریزها می بایست همیشه و به طور دایم لایروبی شوند تا آب  به راحتی جریان پیدا كند. كاریزها را زمین داران بزرگ و پول دارها ساخته اند و آب آن به كشاورزان فروخته  می شود. قنات ها به نام كسانی كه آن را ساخته اند نام گذاری شده اند.

بررسی زمین ها در سال ۱۳۴۵

نوع زمین     زیر كشت    آیش   بیشه  جنگل    مرتع     قابل كشت     بایر    شهر و راه    آب ها

درصد         ۲،۴ ٪     ۷،۵ ٪   ٪۶   ۹،۱۰٪   ۲،۶ ٪     ۲۰ ٪      ۷،۴۹ ٪      ٪۲    ۷،۰ ٪

جنگل یكی از مهم ترین ثروت های هر كشور است كه غیر از بهتر كردن آب و هوا و تولید باران استفاده های اقتصادی مثل تولید چوب و كاغذ هم دارد. متاسفانه از جنگل های ایران استفاده درست نشده و به خوبی از آن ها نگهداری نكرده اند، ناآگاهی مردم، نداشتن سوخت ارزان برای غذاپختن و گرما تولید كردن، بی توجهی دولت ها و حكومت مركزی باعث استفاده اشتباه از جنگلها و از بین رفتن آنها ها در ایران شده است.

به نوشته ی تاریخ نویسان تا چند سال پیش ( حدود ۲۰۰ سال پیش)  بیشتر از ٪۳۰  خاك ایران از جنگل پوشیده بود. جنگل های بزرگی در اطراف كرمان، شمال خراسان، آبادان و اهواز وجود داشته كه همه از بین رفته است و اكنون بیشتر از ٪۱۰  زمین های ایران از جنگل پوشیده شده است.

از جنگل برای ساختن الوار و تخته ( ساخت وسیله های چوبی)، كاغذ، الكل، كبریت، ذغال چوب استفاده می شود.

ماهی گیری ( صید ماهی)  در ساحل دریای خزر، جنوب ساحل خلیج فارس و دریای عمان و مقداری در رودخانه و دریاچه ها و دریاچه های پشت سد ها انجام می شود.

ماهی های مهم كه در شمال صید می شود:

ماهی های فلس دار: ماهی سفید، كپور، آزاد

ماهی های غضروفی ( بدون فلس) : فیل ماهی، تاس ماهی، اوزون برون( ماهی خاویار)

در جنوب ماهی های زیادی صید می شوند و مهم ترین آنها ماهی تون، حلوا، ساردین، شیرماهی، عروس  و هامور هستند.

میزان صید ماهی در سال  ۱۳۵۰ :

                                 ماهی  غضروفی ۲۸۰۰ تن  -  فلس دار ۸۰۰۰ تن - خاویار ۲۱۰ تن

                                   از جنوب هر سال مقدار زیادی میگو räkor هم صید می شود.

معدن ها - یكی  از مهم ترین ثروت های  طبیعی هر كشور معدن  است كه می باید برای استفاده عموم مردم و بهتر زندگی كردن آن ها با تكنیك های تازه استخراج شود. معدن های ایران هم مانند ثروت های ملی دیگر، سال ها به دست خارجی هاغارت می شد و آن  مقدارهم كه به دست ایرانی ها استخراج می شد، بدون دانش كافی و نداشتن ابزار لازم و كمبود متخصص، مرغوبیت نداشته و مقدار زیادی هم به هدر می رفته است.